Πλήρης βασικός οδηγός για match ψαρέματα γλυκών νερών και όχι μόνο!
Του Δημήτρη Σφαλτού
Φωτογραφίες:Δημήτρης Σφαλτός, Άλκης Τουφεκτσής
Το ψάρεμα με τα λεπτά εργαλεία (match fishing) ξεκίνησε από τα γλυκά νερά και εκεί είναι το πρωταρχικό μέρος που βρίσκει την τέλεια εφαρμογή του.
Σε πρόσφατο ψάρεμα που έγινε σε λίμνη της κεντρικής Ελλάδος, πειραματιστήκαμε με όλες τις match τεχνικές, όπως match waggler fishing, feeder fishing, whip fishing(απίκο) και pole fishing.
Σε αυτόν τον πρώτο μας βασικό οδηγό θα βρείτε χρήσιμες πληροφορίες που θα καθοδηγήσουν τα ψαρέματά σας στα γλυκά νερά, για να έχετε τις καλύτερες επιτυχίες.
Ο ΤΟΠΟΣ
Το πρώτο πράγμα που θα πρέπει να αναζητήσουμε στο ψάρεμα θα είναι ο τόπος που θα ψαρέψουμε. Αναζητούμε ένα μέρος με αρχικό βάθος στα 2-3 μέτρα, το οποίο καλό θα είναι να βαθαίνει απότομα, να δημιουργείται βαθιά αποχή και να δουλεύουν καλύτερα οι τεχνικές με τον φελλό (waggler/pole/whip).
Για εμένα προσωπικά, όσο πιο βαθιά τόσο πιο καλά , γιατί μαζεύονται πιο πολλά ψάρια με το μαλάγρωμα, από όλες τις περιοχές. Ένα κοίταγμα της περιοχής από ψηλά, από κάποιο πιθανό ύψωμα, θα μας δείξει με την αλλαγή του χρώματος του νερού, αλλά και θα μας αποκαλύψει και εάν υπάρχουν χόρτα, κάποιο βυθισμένο δέντρο, σκαλώματα, που θα πρέπει να αποφύγουμε, να γνωρίζουμε την ύπαρξη του, ή να ψαρέψουμε δίπλα τους.
Η ΒΥΘΟΜΕΤΡΗΣΗ
Για τις τεχνικές με τον φελλό, πριν μαλαγρώσουμε θα πρέπει να βυθομετρήσουμε απαραιτήτως. Μόλις ξεκινήσει το μαλάγρωμα δεν γίνεται να πέφτουν βυθομετρητές, ή να τραβάμε βαρίδια στον βυθό για να βρούμε βάθος και να κάνουμε χαρτογράφηση του πυθμένα, γιατί τρομάζουμε τα ψάρια.
Θα βυθομετρήσουμε σε πολλά σημεία, βαθιά και ρηχά, για να δούμε πιο ξεκάθαρα τον βυθό και τις βαθυμετρικές διαφορές. Μόλις βρούμε το βάθος στις τεχνικές με φελλό (waggler/whip/pole), θα βάλουμε ένα σημάδι πάνω στο blank του καλαμιού, όπου βρίσκεται το στόπερ ή ο φελλός. Καλό είναι να βάζουμε το αγκίστρι σε ένα γνωστό σημείο του blank, ή στον μηχανισμό, γιατί σε περίπτωση που μας κοπεί η αρματωσιά, να ξέρουμε το βάθος και να μην βυθομετρούμε ξανά. Επίσης καλό είναι να έχετε σε κασετίνες αρκετά έτοιμα δεμένα παράμαλα, για να μην χάνετε χρόνο στα δεσίματα!
ΤΟ ΜΑΛΑΓΡΩΜΑ ΚΑΙ ΤΑ ΔΟΛΩΜΑΤΑ
Μόλις βυθομετρήσουμε , θα ρίξουμε ένα δόλωμα με τεχνική φελλού, για να δούμε τα ρεύματα, εάν υπάρχουν και πως κατευθύνονται. Καλύτερα με match waggler fishing, γιατί υπάρχει ελεύθερη πετονιά από τον μηχανισμό, οπότε έχουμε καλύτερο εύρος κίνησης του φελλού, άρα καλύτερη γνώση των ρευμάτων.
Εάν υπάρχουν δυνατά ρεύματα θα χρησιμοποιήσουμε άλευρα μαλάγρας σε μπάλες, 2-3 στην αρχή και μετά ανάλογα με τα τσιμπήματα, τα μεγέθη και το είδος των ψαριών. Ανάλογα με την δύναμη τυχόν ρευμάτων φτιάχνουμε και μπάλες μαλάγρας διαφορετικής σκληρότητας και μεγέθους. Μια πλατιά μπάλα σαν μπιφτέκι κάθεται καλύτερα στον βυθό και δεν παρασέρνεται εύκολα. Τα αφρόψαρα (silverfish-κέφαλοι, τσιρόνια, σύρτες, κορέγονοι, κτλ) θέλουν πιο αραιή μαλάγρα με νέφος, συνήθως με γλυκά αρώματα και γεύσεις, ενώ τα κυπρινοειδή (κυπρίνος, βάρβος, γλήνι, πεταλούδα) πιο βαριά μαλάγρα σε υφή και πολλές φορές ζωικά αρώματα(pellets, halibut, bloodworms, maggots) μέσα στην μαλάγρα σε μίξεις.
Δεν είναι κακό μέσα στην τελική μαλάγρα να βάλουμε μερικούς σπόρους καλαμποκιού, κομμένα σκουλήκια με το τριπλό ψαλίδι, προνύμφες μύγας, ή μια κονσέρβα ψαριού τόνο, πολύ καλά ανακατεμένο. Σε κάθε περίπτωση ρευμάτων, μπορούμε να συμπληρώνουμε το μαλάγρωμα με σφεντονιές από καλαμπόκι, προνύμφες, pellets, ή εάν δουλεύουμε pole , με το μικρό κουπάκι μαλαγρώματος που μπαίνει στο τέλος του καλαμιού(pole pots).
Τα δολώματα που χρησιμοποιούμε στα ψαρέματα των γλυκών νερών είναι το γλυκό καλαμπόκι, το καλαμπόκι με γεύσεις(φράουλα, βανίλια, natural), τα διάφορα pellets, μαλακά(soft pellets) ή σκληρά σε διάφορες γεύσεις (trout, halibut, csl, fishmeals), οι προνύμφες μύγας, οι βρασμένοι σπόροι κανναβουριού, τα κάθε είδους ζυμάρια με αρώματα, το ψωμί, οι κλασικές αλοιφές με αλεύρι και νερό με αρώματα, και τα διάφορα σκουλήκια της γης, όπως τα κοινά κόκκινα και τα κόκκινα με τις κίτρινες ραβδώσεις.
BATTLESTATION MATCH!
Εάν κάποιος ψαράς θέλει να ασχοληθεί με περισσότερες τεχνικές ψαρέματος(match waggler, pole, feeder, whip), θα πρέπει να είναι καλά εξοπλισμένος για να μπορέσει να κάνει τα πάντα, εναλλάξ όμως. Θα χρειαστεί ένα εξειδικευμένο κάθισμα τύπου seat box, με πολλαπλούς βραχίονες για να μπαίνουν τα bars για το pole, τα pole rollers, τα keepnets, οι σερβιτόρες με τα δολώματα και τα καλύμματα για τoν ήλιο, ομπρέλα για τον ήλιο, stands για τα waggler και τα feeder καλάμια, stand για την απόχη, κτλ.
Σίγουρα ένας τέτοιος σταθμός μάχης δεν είναι εύκολο να αποκτηθεί, αλλά είναι βασικό εργαλείο εάν κάποιος θέλει να ασχοληθεί με πολλές τεχνικές ταυτόχρονα, ή θέλει να συμμετάσχει σε αγώνες ψαρέματος. Από εκεί και μετά είναι τα διάφορα δολώματα με τα κουτιά τους, τα παρελκόμενα της κάθε τεχνικής, κουβάδες για την δημιουργία και το πλάσιμο της μαλάγρας, κτλ. Εάν κάποιος άλλος δεν θέλει να ασχοληθεί με το pole fishing (όπου απαιτείται το seat box), μπορεί με τον κλασικά παρελκόμενα (βάση, καρέκλα, τσάντα μαλάγρας,κτλ) να ψαρέψει με whip(απίκο), με match waggler fishing ή feeder fishing.
ΟΙ ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΤΟΥ ΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟΥ MATCH FISHING
POLE FISHING
Πρόκειται για μία εξελιγμένη εκδοχή του απίκο ψαρέματος(whip fishing), η οποία στηρίζεται σε πολύ μακρύ καλάμι, με πολλά στελέχη που μπαίνει το ένα μέσα στο άλλο με την μέθοδο put over. Tα pole καλάμια μπορεί να έχουν μήκος που φτάνει και τα 16 μέτρα, τα πιο συνηθισμένα είναι τα 11-13 μέτρα. Η μύτη τους είναι σχετικά σκληρή και μέσα της υπάρχει ένα δυνατό λάστιχο , πάνω στο οποίο συνδέεται η αρματωσιά, η οποία αποτελείται από σταθερό φελλό, μικρά βαρίδια (shots) και παράμαλο.
Μόλις το ψάρι τσιμπήσει και το καρφώσουμε, το εσωτερικό λάστιχο της μύτης εκτείνεται μαζί με την αρματωσιά του φελλού και είναι το μέσο που κουράζει το ψάρι και απορροφά όλα τα τραβήγματα που κάνει. Μέσω roller bars, τραβάμε πίσω τα στελέχη και τα αφαιρούμε με την σειρά, μέχρι να φτάσουμε στο τελευταίο κομμάτι της μύτης (top kit) και να αποχιάσουμε το ψάρι.
Για να ψαρέψετε με pole fishing, χρειάζεται το seat box, γιατί το πολύ μεγάλο μήκος του καλαμιού σε συνδυασμό με το βάρος του, δεν κρατιέται πολύ ώρα με τα χέρια και χρειάζεται στήριξη. Το pole fishing δεν μπορεί να ψαρευτεί σε πολύ βαθιά νερά λόγω περιορισμένου μήκους top kit, ενώ δεν μπορεί να ψαρευτεί με πίσω εμπόδια, τοίχους, δέντρα, κτλ. Χρειάζεται χώρος ελεύθερος πίσω μας για να αποσύρονται τα στελέχη ενός pole καλαμιού μέσω των role bars, και εξειδικευμένος εξοπλισμός, διαφορετικά top kits με διαφορετικά μήκη, κτλ.
Είναι όμως πολύ ωραία τεχνική για τρεχούμενα νερά, κανάλια, ρεύματα, γιατί το μεγάλο μήκος του καλαμιού σταθεροποιεί την αρματωσιά σε ένα σημείο και δεν παρασύρεται από τα ρεύματα. Κατά τα άλλα είναι ένα εξειδικευμένο απίκο και στατικό ψάρεμα.
FEEDER FISHING
Είναι ψάρεμα με μαλαγρωτές πολλών τύπων (κλουβί-cage feeder, ελατήριο-spring feeders, μεθόδου-method feeders, κουτί πλαστικό με τρύπες-block end feeders/maggot feeders, μαλαγρωτής για pellets-pellet feeder, alloy/hybrid feeders, οpened feeders, κτλ). Στην ουσία είναι μια τεχνική casting, που στηρίζεται σε μια αρματωσιά με μαλαγρωτή, πάνω στον οποίο μπαίνει μαλάγρα διαφόρων τύπων για να προσελκύει τα ψάρια, ενώ δίπλα υπάρχει κοντό παράμαλο με δόλωμα.
Είναι μια τεχνική casting, στην οποία έχει αντικατασταθεί το βαρίδι με μαλαγρωτή, το καλάμι έχει υπερευαίσθητη μύτη, στήνεται σε βάση χαμηλά (πάντα σε γωνία) και περιμένουμε το τσίμπημα για να καρφώσουμε το ψάρι. Το feeder στηρίζεται πολύ στην τεχνική του “κλιπαρίσματος” της πετονιάς στο κλιπ του μηχανισμού, έτσι ώστε ο μαλαγρωτής σε κάθε βολή να πέφτει πάντα στο ίδιο σημείο, να μαλαγρώνει συνέχεια με φρέσκια μαλάγρα το ίδιο σημείο, και να μαζεύει γρήγορα τα ψάρια εκεί που είναι το δόλωμα και η αρματωσιά μας.
WHIP FISHING
Πρόκειται για την κλασική τεχνική του απίκο καλαμιού, με αρματωσιά σταθερού φελλού μισό μέτρο λιγότερη από το ολικό μήκος του καλαμιού, shots βαρίδια ή μεγαλύτερα, και παράμαλο. Εδώ δεν έχω να πω πολλά πράγματα, ρίχνουμε την αρματωσιά με το δόλωμα, βουλιάζει ο φελλός, καρφώνουμε, βγάζουμε το ψάρι χρησιμοποιώντας όλο το μήκος του καλαμιού…
MATCH WAGGLER FISHING
Match γιατί χρησιμοποιούμε μόνο match τρίσπαστο/τηλεσκοπικό καλάμι( και όχι ότι καλάμι να’ναι!), waggler γιατί χειριζόμαστε waggler φελλό! Απλά τα πράγματα και περιγράφουμε εξ’ολοκλήρου την τεχνική!!! Με το match waggler fishing (που καμιά φορά το λέμε μεταξύ μας και για χάρη συντομίας σκέτο match…καταλαβαινόμαστε πιστεύω!!!), αφού έχουμε και μηχανισμό μπορούμε να κάνουμε βολές τον αεροδυναμικό φελλό μας, ο τελευταίος μπορεί να καλύπτει μεγάλες αποστάσεις, μπορούμε να ψαρέψουμε σε όλα τα βάθη (ο φελλός είναι συρόμενος και σταματάει σε όποιο βάθος θέλουμε με στόπερ), και να αναμετρηθούμε με μεγάλα ψάρια, χρησιμοποιώντας πολύ λεπτές πετονιές.
Χωρίς μηχανισμό με φρένα, σε άλλη τεχνική, οι πολύ λεπτές πετονιές θα έσπαγαν, αφού ένα μεγάλο ψάρι χρειάζεται να πάρει αρκετή πετονιά με ζόρι, για να κουραστεί. Στο match waggler fishing μαλαγρώνουμε όπως και στο pole fishing, στο whip, όπως και σε κάθε τεχνική χρησιμοποιείται φελλός. Μπάλες μαλάγρας, ελεύθερες προνύμφες μύγας με την σφεντόνα μας, pinkies, casters, pellets, καλαμπόκι, κτλ.
Κάποια στιγμή ο φελλός waggler θα βυθιστεί, καρφώνουμε, παλεύουμε το ψάρι, το αποχιάζουμε, το απαγκιστρώνουμε με προσοχή, το βάζουμε ζωντανό μέσα στο keepnet, και στο τέλος του ψαρέματος τα ελευθερώνουμε ολα πίσω στο νερό, στο φυσικό τους περιβάλλον (catch and release).
CATCH AND RELEASE-ΕΝΑ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟ ΒΗΜΑ ΠΟΥ ΟΛΟΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΚΑΝΟΥΜΕ!!!
Το ψάρεμα στα γλυκά νερά είναι συνυφασμένο με την απελευθέρωση των αλιευμάτων, επειδή τα οικοσυστήματα αυτά είναι πολύ ευαίσθητα και οι ιχθυοπληθυσμοί περιορισμένοι. Βγάζουμε τις αναμνηστικές μας φωτογραφίες γρήγορα και με ασφάλεια, και αμέσως ρίχνουμε τα ψάρια με προσοχή πίσω στο νερό.
Στο παρακάτω link μπορείτε να δείτε τους τρόπους της ασφαλής απελευθέρωσης όλων των ψαριών: Τα βήματα της σωστής απελευθέρωσης των ψαριών στο φυσικό τους περιβάλλον.
Αυτά είναι τα πιο βασικά βήματα για το ψάρεμα στα γλυκά νερά, και όχι μόνο, για να ξεκινήσετε το ψάρεμα με τις πιο αποδοτικές, αθλητικές, match γενικά τεχνικές. Το ψάρεμα στα γλυκά νερά για εμένα είναι το μεγαλύτερο σχολείο στις match τεχνικές, και χαρίζει πολύτιμη γνώση για όλα τα ψαρέματα, ειδικά για την εφαρμογή των ίδιων τεχνικών στην θαλασσα. Να είστε όλοι καλα!