Το ψάρεμα του θράψαλου και η εξειδίκευση της τεχνικής
Του Δημήτρη Σφαλτού
Φωτογραφίες: Δημήτρης Σφαλτός, Θέμης Καρβέλας
Το ψάρεμα του θράψαλου είναι ένα πολύ διασκεδαστικό και συνάμα αποδοτικό ψάρεμα, όταν τηρούνται κάποιες προϋποθέσεις.
Το ξεκινήσαμε και εμείς με τον παραδοσιακό τρόπο, δηλαδή χοντρή πετονιά, καρούλι και "καφτερό", αλλά στο δεύτερο κιόλας ψάρεμα, το παντρέψαμε και το εμπλουτίσαμε με τον εξοπλισμό από άλλες τεχνικές, όπως spinning, eging, συρτή με βαρίδι φύλακα, βαριά καθετή, Vertical Jigging, και Cabura/Tai Rubber.
Tα αποτελέσματα μιλούν από μόνα τους…
Τα παραδοσιακά ψαρέματα του θράψαλου γίνονται με μια χοντρή πετονιά από 0,80-1,20 χιλιοστά, καρούλι, και καφτερό με νωπά δολώματα. Όταν τα θράψαλα δεν τρώνε σε μεγάλα βάθη, πάνω από 50 μέτρα, δεν δημιουργούνται πολλά προβλήματα.
Όταν τα θράψαλα όμως ψαρεύονται σε μεγάλα βάθη, τα πράγματα αλλάζουν δραματικά. Η χοντρή πετονιά δημιουργεί μεγάλα τόξα στο νερό λόγω πάχους, χάνεται η αίσθηση του τσιμπήματος του θράψαλου, στα πόδια μας όταν μαζεύουμε την πετονιά βρίσκονται δεκάδες μέτρα πλεγμένα σαν κουβάρι, τα πόδια μας μπλέκονται, χάνουμε την ελεύθερη κίνηση πάνω στο σκάφος κτλ.
Εάν επικρατούν και ρεύματα, τα πράγματα δυσκολεύουν σε υπερθετικό βαθμό! Η αλλαγή του εξοπλισμού από καρούλι/πετονιά, σε κατάλληλο καλάμι και μηχανισμό, η χρήση νήματος και διαφορετικών εξαρτημάτων κρίνεται απαραίτητη. Ειδικά όταν τα θράψαλα ψαρεύονται σε βάθη από 70-80 μέτρα και πάνω (εως και 300 μέτρα σε ειδικές περιπτώσεις), δεν υπάρχει άλλη επιλογή.
Όπως και να το κάνεις, όταν ψαρεύεις τα θράψαλα με καλάμι, μηχανισμό και νήμα, έχεις πάρα πολλά πλεονεκτήματα. Δεν υπάρχει πετονιά στα πόδια σου και είσαι ελεύθερος κινήσεων μέσα στο σκάφος. Όταν βάζεις το θράψαλο μέσα στο σκάφος, δεν έχεις να το ξεμπλέξεις από το κουβάρι της πετονιάς, ούτε να ξεμπλέξεις τις τούφες για να ξαναρίξεις. Έχεις απίστευτο έλεγχο του δολώματος όπως κατεβαίνει στο νερό, καταλαβαίνεις και το παραμικρό άγγιγμα στο καφτερό και έχεις ακαριαίο κάρφωμα όταν το θράψαλο αρπάξει το δόλωμα.
Ο σωστός μηχανισμός ανεβάζει το θράψαλο χωρίς διακοπές, χωρίς να του δώσει την ευκαιρία να απαγγιστρωθεί ενώ το καλάμι απορροφάει σωστά τα τραβήγματα του. Στην τελική ψαρεύεις πολύ πιο ξεκούραστα, πιο απολαυστικά, δεν χρονοτριβείς με το μάζεμα της πετονιάς από τα πόδια σου, και το ψάρεμα γίνεται πιο αποδοτικό, ειδικά όταν τα θράψαλα τρώνε συνεχόμενα κάτω από το σκάφος.
Καλάμια που μπορούν να χρησιμοποιηθούν στο ψάρεμα θραψάλων
Δοκιμάζοντας πολλά διαφορετικά καλάμια, είδαμε ότι τα πιο κατάλληλα για το ψάρεμα του θράψαλου είναι τα τύπου vertical jigging, cabura, βαριάς καθετής, ή τα πιο light της κατηγορίας της συρτής με βαρίδι φύλακα. Καλάμια με μήκος από 1,80-2,20 μέτρα είναι πιο ευέλικτα για την χρήση στο σκάφος και με εύρος casting weight από 40/50/60-160/180/200 max γραμμάρια.
Σημαντικό στοιχείο είναι να είναι ελαφριά, για να μην μας κουράζουν στα χέρια. Οι οδηγοί αυτών των καλαμιών είναι ποιοτικοί και κατάλληλοι για χρήση με νήμα. H ελκτική δύναμη αυτών των καλαμιών μπορεί να σηκώσει ένα μεγάλο θράψαλο από μεγάλα βάθη, ακόμη και στα 300 μέτρα. Πιο light καλάμια απλά θα μας δυσκολέψουν όταν τα θράψαλα είναι στα βαθιά, λόγω μεγαλύτερης κυρτότητας και μικρότερης δύναμης επαναφοράς. Φανταστείτε όμως ότι το βάρος της θραψαλιέρας μαζί με το δόλωμα θα φτάνει και θα ξεπερνά τα 100-120 γραμμάρια, οπότε το καλάμι που θα επιλέξουμε θα πρέπει να μπορεί να το χειριστεί άνετα στα ενδιάμεσα τινάγματα και σηκώματα.
Όταν το θράψαλο γαντζωθεί στην θραψαλιέρα, το βάρος πολλαπλασιάζεται, οπότε η ελκτική δύναμη είναι απαραίτητη για να μην μας «βγούνε» τα χέρια σε κάθε πιασμένο θράψαλο. Τέλος , ένα καλάμι το οποίο διαθέτει περιοχή eva πάνω από την βάση του μηχανισμού, είναι πολύ χρήσιμο, γιατί δίνει μεγαλύτερη λαβή στο σήκωμα ενός μεγάλου θραψάλου.
Τα θράψαλα πάντα σε κάθε ψάρεμα με χρήση μικρής φωτεινής πηγής στο σκάφος, αρχίζουν και ανεβαίνουν προς τα πάνω. Η ύπαρξη μικρόψαρων που μαζεύονται από το φως είναι για αυτά ένα «τεχνητό» μαλάγρωμα. Όταν τα θράψαλα τρώνε στα 20-40 μέτρα κάτω από το σκάφος και οι θραψαλιέρες είναι αμολύβωτες ή με μικρό βάρος (20-50 γρ), τα βαριά καλάμια του eging με max 4,0-4,5 egi weight ,μπορούν να χρησιμοποιηθούν , σε συνδυασμό με μεγαλύτερους μηχανισμούς σταθερού τυμπάνου. Με το ίδιο σκεπτικό, καλάμια spinning βαριά βάρκας(boat heavy spinning), baitcasting, shore jigging( με μερικό ενδοιασμό λόγω μεγάλου μήκους), με c.w max 80-90 γρ, και όσο γίνεται κοντό μήκος , μπορούν να χρησιμοποιηθούν στα θράψαλα.
Μηχανισμοί που μπορούν να χρησιμοποιηθούν στο ψάρεμα θραψάλων
Οι πιο κατάλληλοι μηχανισμοί για να συντροφέψουν τα ανωτέρω καλάμια είναι οι περιστροφικού τυμπάνου και οι μεγάλοι baitcasting. Είναι μηχανισμοί που συστήνονται για τεχνικές όπως συρτή με βαρίδι φύλακα, Tai Rubber, Light Jigging, inchiku, cabura, κτλ. Τα σημαντικά στοιχεία σε αυτούς τους μηχανισμούς που θα πρέπει να προσέξετε, είναι η βαθιά μπομπίνα μεγάλης χωρητικότητας (ΡΕ#3-200/220 μέτρα, ΡΕ#1-300 μέτρα, κτλ), για να μπορείτε να ψαρέψετε και σε βαθιά νερά.
Αυτοί οι μηχανισμοί έχουν τουλάχιστον 10-12 κιλά φρένα (star drag), και μια μέση τιμή μαζέματος νήματος/μανιβελιά, περίπου στα 80 εκατοστά. Το καλό με αυτούς τους μηχανισμούς είναι ότι με τον διακόπτη απασφάλισης του τυμπάνου, το δόλωμα κατεβαίνει αργά και μπορούμε να νιώσουμε εύκολα το τσίμπημα του θράψαλου, δηλαδή το χάσιμο του βάρους της αρματωσιάς. Το μάζεμα την αρματωσιάς γίνεται με ομαλό και ξεκούραστο τρόπο, αφού η δύναμη αυτών των μηχανισμών ξεπερνά κατά πολύ την δύναμη αυτών του σταθερού τυμπάνου.
Τώρα, εάν ψαρεύετε τα θράψαλα σε μικρό βάθος και έχετε βαριά καλάμια eging, spinning, baitcasting , μπορείτε να χρησιμοποιήσετε μηχανισμούς σταθερού τυμπάνου με μέγεθος από 4000-5500, γεμισμένους με νήμα.
Εξειδίκευση σε εξαρτήματα για το ψάρεμα θραψάλων
Τεχνητό φως στις θραψαλιέρες
Τα θράψαλα ως γνωστό έλκονται πάρα πολύ από το τεχνητό φως και τα προϊόντα φωσφορισμού. Υπάρχουν στο εμπόριο πάρα πολλά εξαρτήματα με λαμπάκια που αναβοσβήνουν μέσα στο νερό, και χρησιμοποιούνται ευρέως στα ψαρέματα της βάρκας. Από τα πιο κατάλληλα, είναι τα παρακάτω της φωτογραφίας μας, τα οποία είναι υδροδυναμικά, διακριτικά, δεν έχουν μεγάλη αντίσταση μέσα στο νερό, και ενεργοποιούνται μόνο μέσα στο νερό με δύο εξωτερικά ηλεκτρόδια.
Υπάρχουν πολλοί τύποι εάν ψαχτείτε, για τους πολύ ψαγμένους τα πιο αποδοτικά είναι αυτά που παράγουν κόκκινο και μπλε φως που αναβοσβήνει. Αυτά τα φωτάκια έχουν δύο κρίκους για να προσαρμόζονται στην αρματωσιά με παραμάνες. Από πολλά ψαρέματα που έχουμε κάνει το καλύτερο μήκος για να μπει το φωτάκι είναι 30-40 εκατοστά πριν την θραψαλιέρα.
Αυτό το κάνουμε για να βλέπουνε και να χτυπάνε τα θράψαλα απευθείας την θραψαλιέρα και όχι μόνο το τεχνητό φως (εάν μπει πιο μακριά από την αρματωσιά). Το τεχνητό φως κάνει πολύ καλή δουλειά σε αφέγγαρες νύχτες, ημέρες που στατιστικά τρώνε καλύτερα τα θράψαλα, σε σχέση με την πανσέληνο.
Θραψαλιέρες με μεγάλα αρπάδια
Θραψαλιέρες στην αγορά υπάρχουν σε πολλούς τύπους. Εάν πηγαίνουμε σε περιοχή που γνωρίζουμε τα βάθη και τον τόπο, όλα καλά, αλλά τι γίνεται εάν θέλουμε να ψαρέψουμε σε μεγαλύτερα βάθη με ρεύματα? Πιο ευέλικτες βρίσκω τις θραψαλιέρες που είναι αμολύβωτες ,και κάτω από τα αρπάδια έχουν οπή που μπορεί να περάσει ένας κρίκος και στην συνέχεια παραμάνα ,για να περνάμε εμείς το βαρίδι της αρεσκείας μας.
Έτσι δεν χρειάζεται να αλλάζουμε θραψαλιέρες, παρά μόνο το βαρίδι. Αυτό είναι μεγάλη βοήθεια εάν θέλουμε να δοκιμάσουμε πιο αργά κατεβάσματα της αρματωσιάς στα μεσόνερα, να βάλουμε ένα φωσφορούχο βαρίδι, ειδικά εάν τα θράψαλα είναι πιο καχύποπτα. Άλλο σημαντικό στοιχείο της θραψαλιέρας είναι τα μεγάλα αρπάδια.
Έχουμε δει ότι στα μεγάλα βάθη συγκρατούν καλύτερα τα θράψαλα, ελαχιστοποιώντας τα κοψίματα των πλοκαμιών, αφού πετυχαίνουν πιο βαθύ και σίγουρο κράτημα. Ακόμη και εάν το νωπό δόλωμα (σαφρίδι, γόπα, μελανούρι, σκουμπρί κτλ) γλιστρήσει/κυλίσει προς τα κάτω, τα μεγάλα αρπάδια δεν καλύπτονται από το δόλωμα (σε σχέση με θραψαλιέρες με μικρά αρπάδια) και καρφώνουν καίρια.
Επιλογή νήματος για θράψαλα
Ένα εξειδικευμένο οκτάκλωνο νήμα για eging , το οποίο έχει γρηγορότερη βύθιση από τα υπόλοιπα νήματα του spinning , καλύτερη στρογγυλή διατομή σε προσέγγιση, πιο καλύτερη συμπεριφορά μέσα στο νερό, θα ήταν το τέλειο. Δυστυχώς όμως ,τα περισσότερα νήματα για eging κυκλοφορούν σε καρούλια των 150 μέτρων. Αν ψαρεύετε σε μικρά βάθη, τότε επιλέξτε ένα τέτοιο σε μέγεθος 0,8-1,0 ΡΕ. Εάν ψαρεύετε σε μεγαλύτερα βάθη και χρειάζεστε περισσότερα μέτρα, τότε θα πρέπει να επιλέξετε σε ένα ποιοτικό οκτάκλωνο, με κατά προσέγγιση διατομή από 0,12-0,15 χιλιοστά και γρήγορης βύθισης.
Υπάρχουν καλά νήματα στην αγορά, επιλέξτε αυτά που βρίσκονται σε καρούλια των 300 μέτρων, για να ψαρεύετε σε όλα τα δυνατά βάθη, πάντα με αξιώσεις.
Τα θράψαλα σε πολλές περιοχές της Ελλάδας (σαν τον Κορινθιακό κόλπο) δεν είναι μόνο καλοκαιρινά θηράματα, αλλά σε ήσυχες, αφέγγαρες νύχτες, τρώνε και όλους τους φθινοπωρινούς μήνες. Εξοπλιστείτε κατάλληλα λοιπόν και διασκεδάστε το με εξιώσεις και μεγαλύτερη εξειδίκευση.