Πως θα κάνετε service,συντήρηση, και καθαρισμό σε ένα μηχανισμό ψαρέματος Match/Spinning

Του Παναγιώτη Γεωργακόπουλου

Φωτογραφίες -Παναγιώτης Γεωργακόπουλος 

Oι αγαπημένοι μας μηχανισμοί κάθε φορά που πάμε για ψάρεμα , υφίστανται μεγάλες καταπονήσεις. Ειδικά στις τεχνικές match, spinning, eging, λόγω της συνεχούς χρήσης τους, οι μηχανισμοί πολλές φορές έρχονται στα όριά τους.

Τα υλικά κατασκευής ενός μηχανισμού δεν είναι αθάνατα, η συνεχής επαφή με την αλμύρα, η διάβρωση, το νερό , η υγρασία, η οξείδωση, η σκόνη, ο άμμος, είναι μερικά προβλήματα, που εαν δεν δωθεί μια δέουσα προσοχή, θα μας δημιουργήσουν αρκετά προβλήματα και θα μειώσουν τον χρόνο ζωής του μηχανισμού.

Στα επόμενα βήματα, πάρα πολύ αναλυτικά, θα σας δείξουμε πως μπορείτε να ανοίξετε και να συντηρήσετε έναν απλό μηχανισμό, για να σας κρατήσει συντροφιά πάρα πολύ καιρό.

Στο συγκεκριμένο μας παράδειγμα, θα ανοίξουμε έναν πολύ κοινό πισώφρενο μηχανισμό, , με lever drag, που προορίζεται κυρίως για την τεχνική του matchfishing/Bolognese, ενώ τον έχουμε χρησιμοποιήσει και σε light spinning τεχνικές , καθώς και eging.

Θα χρειαστούμε αρκετά κατσαβίδια σε διάφορες διατομές, σταυροκατσάβιδα και ίσια, πινέλα για καθάρισμα, λάδι μηχανισμών για τα ρουλεμάν, γράσο μηχανισμών, διαλυτικό (αλκοόλη συνήθως) για τα παλιά γράσα και βρωμιές, μυτοτσίμπηδα, χαρτί καθαρισμού, ίσως βατονέτες και λάδι για φρένα.

Τα υλικά αυτά είναι απαραίτητα και σε καμία περίπτωση δεν μπορούν να αντικατασταθούν, για παράδειγμα, δεν μπορούμε να βάλουμε λάδι για ρουλεμάν στα φρένα του μηχανισμού, γιατί δεν θα δουλέψουν ποτέ σωστά.

Πριν ανοίξουμε οποιονδήποτε μηχανισμό, είναι απαραίτητο να έχουμε το σχεδιάγραμμα με τα επιμέρους εξαρτήματα και τον τρόπο σύνδεσής τους. Εάν έχουμε πάντως αμφιβολίες, καλύτερα να αφήσετε το όλο εγχείρημα σε κάποιον ειδικό για service μηχανισμών. Πριν ξεκινήσουμε να κάνουμε οτιδήποτε θα περάσουμε όλα τα εξωτερικά μέρη του μηχανισμού με ένα καλά στιμμένο πανί για να τον καθαρίσουμε εξωτερικά.

Δεν ρίχνουμε ποτέ νερό με πίεση, δεν τον βάζουμε κάτω απο τρεχούμενο νερό ,γιατί το νερό περιέχει άλατα που συντελούν στην διάβρωση , και θα σπρώξουμε στα ενδότερα στοιχεία του μηχανισμού όλη την εξωτερική σκόνη, τα  άλατα, βρωμιές και λάδια. Για το εξωτερικό καθάρισμα ψεκάζουμε ελαφρά με απιονισμένο νερό και σκουπίζουμε με ένα καθαρό στεγνό πανί.

Πρώτα θα βγάλουμε την μπομπίνα πατώντας το μπροστινό κουμπί και θα αφαιρέσουμε την βίδα που κρατάει το εξάρτημα που ασφαλίζει την μπομπίνα πάνω  στον κεντρικό άξονα. Αφαιρούμε επίσης την μανιβέλα.

Αφαιρούμε το παξιμάδι που βιδώνει το κυρίως σώμα του ρότορα, πάνω στον άξονα.

Βγάζουμε την βίδα που συγκρατεί το καπάκι από τα πίσω φρένα του μηχανισμού.

Αφαιρούμε το καπάκι από τα πίσω φρένα του μηχανισμού. 

Αφαιρούμε την ασφάλεια από τα πίσω φρένα του μηχανισμού.

Βγάζουμε το lever drag. Το συγκεκριμένο εξάρτημα λόγω της συχνής χρήσης μαζεύει πολύ σκόνη και σκουπίδια και θα πρέπει να καθαριστεί σχολαστικά. 

Βλέπετε τι βρωμιά μπορεί να μαζευτεί μέσα στο lever drag...

Καθαρίζουμε καλά το lever drag με το πινέλο.

Επίσης καθαρίζουμε και την κοιλότητα που εισέρχονται οι μικροί πολλαπλοί δίσκοι από τις βρωμιές με ένα πινέλο.

Το lever drag καθαρισμένο.

Βγάζουμε τον ρότορα και το pick-up.

Καθαρίζουμε μέσα τον ρότορα με ένα πινέλο τις βρωμιές και τις σκόνες.

Ξεβιδώνουμε τις βίδες που συγκρατούν το κεντρικό καπάκι στο σώμα του μηχανισμού, δίπλα στη μανιβέλα.

Οι βίδες από το καπάκι πριν ανοιχτεί.

Ανοίγουμε το καπάκι των κυρίως γραναζιών του μηχανισμού.

Αφαιρούμε τα γρανάζια.

Ξεβιδώνουμε τις βίδες από το κεντρικό ρουλεμάν του άξονα.

Βγάζουμε το κεντρικό ρουλεμάν του άξονα του μηχανισμού.

Προσέχουμε πάντα τα εξαρτήματα-βίδες-ελατήρια-καπάκια, να τα έχουμε σε σειρά μεταξύ τους , για να έχουμε μια σειρά στο άνοιγμα του μηχανισμού και στο κλείσιμό του στο τέλος. Σε αυτή την φωτογραφία βλέπετε τα περισσότερα εξαρτήματα του μηχανισμού ανοιχτά με την σειρά τους, και το εξειδικευμένο λάδι λίπανσης για τα ρουλεμάν.

Βάζουμε τα γρανάζια, το κεντρικό ρουλεμάν μέσα σε ειδικό διαλυτικό υγρό, για να φύγουν τα παλιά γράσα και να καθαριστούν από βρωμιές. Προσοχή σε  προιόντα που δεν είναι φτιαγμένα για χρήση σε μηχανισμούς, αντισκωριακά σπράυ, (WD40 ποτέ!!!) λιπαντικά αυτοκινήτων,  κ.α υλικά που εαν μείνουν πάνω στα εξαρτήματα , τα διαβρώνουν. Είναι πολύ σημαντικό να χρησιμοποιείτε ενδεδειγμένα προιόντα για μηχανισμούς ψαρέματος και μόνο!

Καθαρίζουμε πολύ προσεκτικά τα εξαρτήματα, έτσι ώστε να μην μείνει υπολείμματα γράσου και λαδιών πάνω τους.

Καθαρίζουμε τα εξαρτήματα με χαρτί,ή μπορούμε να τα αφήσουμε να στεγνώσουν ή μπορούμε να τα φυσήξουμε με μια πηγή ζεστού αέρα (π.χ πιστολάκι).

Βάζουμε λίγο γράσο για μηχανισμούς σε τέσσερα σημεία στο γρανάζι, σε σχήμα σταυρού. Η ποσότητα του γράσου να είναι λίγη, γιατί με την κίνηση θα υπερκαλυφθεί όλο το γρανάζι.

Βάζουμε γράσο στο γρανάζι του άξονα του μηχανισμού(μικρή ποσότητα).

Μετακινούμε με το χέρι τον άξονα, για να μεταφερθεί το γράσο στο γρανάζι.

Βάζουμε λάδι για ρουλεμάν, στο ρουλεμάν που υπάρχει στο καπάκι,  στο κύριο σώμα του μηχανισμού.

Βάζουμε λάδι στο ρουλεμάν που βρίσκεται στο κύριο γρανάζι του μηχανισμού.

Βάζουμε λάδι σε όλα τα υπόλοιπα ρουλεμάν του μηχανισμού, όπου και εαν βρίσκονται.

Βάζουμε λάδι στο ρουλεμάν του κυρίου άξονα.

Λύνουμε το pick-up του μηχανισμού και βγάζουμε το πλάγιο καπάκι του pick-up.

Καθαρίζουμε τα εξαρτήματα πάνω στις αρθρώσεις του pick-up με ένα πινέλο.

Λαδώνουμε με λάδι ρουλεμάν την άρθρωση του pick-up. Προσοχή βάζουμε ελάχιστη ποσότητα για να μην μαζεύονται και κολλάνε οι βρωμιές.

Λύνουμε την εξωτερική βίδα από το ρουλεμάν του pick-up/line roller. O καθαρισμός του line roller έχει μέγιστη σημασία στο στρώσιμο της πετονιάς, του νήματος και για να μην υπάρχουν στριψίματα και βιρινιάσματα. Η συντήρηση αυτού του ρουλεμάν, είναι από τα πιο στοιχειώδη ζητήματα στο service ενός μηχανισμού.

Τραβούμε το bail arm για να αποκαλυφθεί το  line roller .

Kαθαρίζουμε με ένα πινέλο την βάση του line roller.

Χωρίζουμε τα μέρη του line roller και τα καθαρίζουμε σχολαστικά.

Λαδώνουμε το line roller.

Τοποθετούμε τα μέρη του line roller, και λαδώνουμε το κάτω μέρος της βάσης του. 

Βιδώνουμε την βίδα του line roller.

Eφαρμόζουμε τον ρότορα πάνω στον άξονα και βιδώνουμε το καπάκι του.

Βάζουμε τα γρασαρισμένα γρανάζια , τον άξονα, το κεντρικό ρουλεμάν, με την σειρά τους μέσα στο σώμα του μηχανισμού και βιδώνουμε το καπάκι.

Κλείνουμε όλα τα μέρη του μηχανισμού όπως τα ανοίξαμε με την σειρά τους, και είμαστε έτοιμοι για χρήση.

Εδώ θα πρέπει να τονίσω , ότι υπάρχουν και διαφορετικές απόψεις για την συντήρηση των μηχανισμών , σεβόμαστε πάντα μόνο τις τεκμηριωμένες. Εάν ένας μηχανισμός σας έχει πέσει στο νερό, κολλάει η μανιβέλα, δεν δουλεύουν σωστά τα φρένα, έχει στραβώσει ο άξονας, αυτά είναι θέματα που πρέπει να τα λύσει ένας ειδικός στο θέμα των μηχανισμών.

Θα πρέπει να τονίσουμε ξανά κάποια πολύ σημαντικά πράγματα για την σωστή συντήρηση όλων των μηχανισμών ψαρέματος:

-Εαν ένας μηχανισμός πέσει σε γλυκό ή αλμυρό νερό, χρειάζεται γενική συντήρηση και εξειδικευμένο service.

-Μετά τα ψαρέματα λύνουμε τα φρένα των μηχανισμών για να μπορούν να αεριστούν από υγρασίες οι πολλαπλοί δίσκοι.

-Δεν αφήνουμε τους μηχανισμούς σε μέρη με υγρασίες, γιατί σταδιακά θα οξειδωθούν τα εσωτερικά και εξωτερικά εξαρτήματα.

-Δεν κλείνουμε τους μηχανισμούς μέσα σε πλαστικές σακούλες με υγρασία, γιατί δεν αερίζεται ο μηχανισμός και θα οξειδωθεί.

-Μετά από πολύμηνη ξεκούραση ενός μηχανισμού, καλό θα είναι να τον λιπάνετε πρωτού τον ξαναχρησιμοποιήσετε.

-Ακόμη και τα εξειδικευμένα λάδια και γράσα για τους μηχανισμούς, δεν είναι αθάνατα. Θα πρέπει ανά τακτά χρονικά διαστήματα να αντικαθίστανται με καινούρια, για να λειτουργεί ο μηχανισμός για περισσότερο χρόνο.

-Οι περισσότερες και οι καλύτερες εταιρείες αλιείας, σους μηχανισμούς τους χρησιμοποιούν ρουλεμάν κλειστού τύπου και γράσα μακράς διάρκειας. Αμφίβολα προιόντα καθαρισμού, αντισκωριακά (π.χ WD40), ή άλλα καθαριστικά με βάση το πετρέλαιο, διαλύουν τα γράσα που υπάρχουν στον μηχανισμό, από το εργοστάσιο παραγωγής.

-Τέλος οι σοβαρές εταιρείες μηχανισμών έχουν εγχειρίδια μέσα στην συσκευασία τους με οδηγίες συντήρησης, ένα εγχειρίδιο που δυστυχώς ελάχιστοι διαβάζουν... 

Εαν δεν γνωρίζετε, φοβάστε, ή νομίζετε ότι ο μηχανισμός έχει σοβαρό πρόβλημα, απλά μην τον ανοίξετε και συμβουλευτείτε ένα ειδικό! Άθελα σας, εάν ανοίξετε έναν τέτοιο μηχανισμό, μπορείτε να προκαλέσετε περισσότερα προβλήματα, εάν δεν κατέχετε το θέμα.

Έχοντας συνεργαστεί με αρκετά καταστήματα ειδών αλιείας, έχω ανοίξει πάρα πολλούς μηχανισμούς και έχω δει πάρα πολλά και διαφορετικά προβλήματα. Να ξέρετε ότι για κάθε διαφορετικά εταιρεία και τεχνική, υπάρχουν διαφορετικοί μηχανισμοί, με ξεχωριστές συνδεσμολογίες και εξαρτήματα. Κανένας δεν μοιάζει με τον άλλο, στο μεγαλύτερο ποσοστό τους.

Αλλοι οι μηχανισμοί του casting, άλλοι οι match, άλλοι οι spinning, άλλοι οι baitcasting, άλλοι οι μηχανισμοί οριζοντίου τυμπάνου συρτής. Και μην ξεχνάτε ότι πολλές εταιρείες έχουν κατοχυρωμένες ευρασιτεχνίες, που απαιτούν πολύ έμπειρο service ή μόνο αντιπροσωπείας!
Για κάθε απορία , είμαι στην διάθεση σας. Καλή συντήρηση στους μηχανισμούς σας και καλά ψαρέματα να έχουμε.