Τεχνικά
Greek Bulgarian Croatian Czech Danish Dutch English French German Italian Polish Romanian Russian Spanish

fluorocarbon-2-carpmatchfishingMύθοι και πραγματικότητα για τις αόρατες πετονιές (Fluorocarbon)-H σύγκριση με τις Monofilament

Toυ Γιάννη Μαστρογιαννάκη, Δημήτρη Σφαλτού

Σε αυτό το άρθρο θα θέλαμε να προσεγγίσουμε καλύτερα ένα από τα πιο βασικά εργαλεία μας στο ψάρεμα. Αυτό δεν είναι άλλο από την πετονιά, γιατί η σωστή επιλογή της, αποτελεί πονοκέφαλο για πολλούς από εμάς. Όταν είναι το μέσο που μας συνδέει με τον πόθο-ψάρι, τα πράγματα παίρνουν άλλη τροπή! Η γκάμα που διατίθεται στην αγορά είναι τεράστια και οι επιλογές παρά πολλές. Η τωρινή εξέλιξη της μας φέρνει αντιμέτωπους με μια αρκετά μεγάλη ποικιλία, που διαχωρίζεται με βάση το υλικό και τον τρόπο που αυτή κατασκευάζεται (π.χ Co-filament από ίνες κοβαλτίου και οι Fused lines από συμπιεσμένες ίνες πολυαιθυλενίου). Η λίστα είναι αρκετά μεγάλη, αλλά εμείς θα προσπαθήσουμε να ξεχωρίσουμε τις δύο πιο μεγάλες κατηγορίες από άποψη δημοτικότητας. Τις fluorocarbon (γνωστές σε όλους ως και “αόρατες”) και τις monofilament (γνωστές ως και νάιλον).

Η fluorocarbon με την χημική ονομασία, φθοριούχο πολυβινυδέλιο (PVDF) είναι ένα θερμοπλαστικό φθοροπολυμερές, με εξαιρετικό βαθμό αδράνειας. Η monofilament line (κοινή πετονιά) είναι κατασκευασμένη από μία ενιαία ίνα πλαστικού, που δημιουργείται με την τήξη και ανάμιξη πολυμερών.

fluorocarbon-chemistry-type-carpmatchfishing

Για να τις κατανοήσουμε καλύτερα ας δούμε παρακάτω μερικά από τα χαρακτηριστικά τους ,και πώς μπορούμε να τα αξιοποιήσουμε στο ψάρεμα μας. Το θέμα είναι ότι τόσα χρόνια μας παρουσιάζονται κάποιες «ευεργετικές ιδιότητες» των εξελιγμένων πετονιών, που δεν συνάδουν με την πραγματικότητα, μετά από πολλές μελέτες φυσικών, χημικών και ορατών ιδιοτήτων. Ειδικά το fluorocarbon-το πιο πολυδιαφημιζόμενο υλικό πετονιάς/παράμαλου, διακατέχεται από πολλούς μύθους, οι οποίοι ελάχιστοι αγγίζουν την πραγματικότητα. Oι ψαράδες καλό θα είναι να γνωρίζουν τι είναι αλήθεια και τι ψέματα, έτσι ώστε να κάνουν την καλύτερη δυνατή επιλογή για το ψάρεμα και την τεχνική τους.

spinning-tips-gm-sea-bass-carpmatchfishing

Αορατότητα υλικού

Ένα από τα μεγαλύτερα και πολυδιαφημισμένα πλεονεκτήματα της fluorocarbon πετονιάς είναι η αορατότητα της, και το πόσο εύκολα μπορεί να αφομοιωθεί οπτικά στα μάτια των ψαριών. Χρησιμοποιούνται συχνά και οι περιγραφικοί όροι «σχεδόν αόρατο», και «χαμηλής ορατότητας υλικό». Αυτό έχει μια πολύ σχετική βάση, αλλά δεν είναι αληθής. Ο δείκτης διάθλασης του νερού είναι 1.33, ενώ της fluorocarbon είναι περίπου 1.39. Ο δείκτης διάθλασης της νάιλον πετονιάς, κυμαίνεται από 1.53 έως και 1.65.

fluorocarbon-monofilament-refractive-ratio-index-diktis-diathlasis-carpmatchfishing

Θα πρέπει όμως να γνωρίζουμε τι είναι ο δείκτης διάθλασης, ακόμη και εάν δεν είμαστε φυσικοί επιστήμονες. Ο δείκτης διάθλασης ορίζεται σαν το μέτρο της εκτροπής (ή κάμψης) που υφίσταται μια ακτίνα διερχόμενη από ένα διαπερατό μέσον, σε καποιο άλλο . Κάθε διαπερατό σώμα (μέσον) έχει ιδιαίτερο δείκτη διάθλασης, που εξαρτάται από τα φυσικά χαρακτηριστικά του.

Ο δείκτης διάθλασης(Refracion Index) περιγράφει επίσης πως μεταδίδεται το φως όταν περνάει μέσα από ένα άλλο μέσο (πχ στο νερό) ή υλικό. Το θέμα είναι ότι ο δείκτης διάθλασης επηρεάζεται από πολλές μεταβλητές, όπως για παράδειγμα, η γωνία που περνάει το φως και η αλατότητα του μέσου, εφόσον μιλάμε για τη θάλασσα.

fluorocarbon-line-minnow-carpmatchfishing

Στο ψάρεμα αυτό σημαίνει, ότι η «αορατότητα» ενός υλικού εξαρτάται και από την γωνία που θα έρθει το ψάρι να δει το υλικό. Να ξεκαθαρίσουμε πρώτα ότι επειδή το Fluorocarbon πλησιάζει τον δείκτη διάθλασης του νερού, δεν το κάνει και αόρατο! Εάν το ψάρι έρθει και δει το παράμαλο από διαφορετικές γωνίες, το υλικό φαίνεται και παραφαίνεται, ότι και να γίνει!

fluorocarbon-invisibility-into-water-carpmatchfishing

Μιλάμε πάντα για διάφανες πετονιές και να μην συγχέουμε τις σκούρες ή τις χρωματιστές monofilament, που φαίνονται στα καθαρά νερά σαν φάροι! Μελέτες που έχουν γίνει με υποβρύχιες κάμερες αναφέρουν ότι το fluorocarbon φαίνεται εξίσου με το monofilament, στις ίδιες πάντα διαμέτρους. Πίσω στο έτος 2001, ο Jeff Thomson έγραψε το τεκμηριωμένο τεχνικό άρθρο «Η μαθηματική θεωρία της ορατότητας της πετονιάς», στο οποίο διαγραφόταν οποιoσδήποτε ισχυρισμός για την αορατότητα του Fluorocarbon. Το άρθρο αυτό έξαφανίστηκε μυστηριωδώς από τον έντυπο τύπο, αλλά υπάρχει ένα αντίγραφο στην ιστοσελίδα www.biginindianabass.com
Από την άλλη, ψαράδες ερευνητές, σαν τον Carl McNeil (Swift Fly Fishing blog),που κινηματογραφούσαν και φωτογράφιζαν ψάρια , πετονιές και παράμαλα για δεκαετίες, ισχυρίζονται ότι δεν έχουν δει καμία διαφορά στην ορατότητα Fluorocarbon και monofilament σε καθαρά νερά, μέσα σε ενυδρεία, σε όλες τις γωνίες αλμυρού και γλυκού νερού.

fluorocarbon-invisibility-carpmatchfishing

Βέβαια όλα αυτά είναι σχετικά, καθώς το όλο σκηνικό ’’απόκρυψης’’, το επηρεάζουν και άλλοι παράγοντες, όπως είναι η φωτεινότητα, αλλά και η κατάσταση της υδάτινης στήλης την συγκεκριμένη στιγμή (βάθος, ρεύματα, διαυγή νερά κ.α). Σε θολά νερά και τα δύο υλικά αποκρύπτονται μερικώς , αλλά τα πράγματα αλλάζουν δραστικά όταν τα νερά είναι καθαρά. Σε καθαρά νερά και όχι μόνο, το fluorocarbon δεν είναι καθόλου αόρατο, αλλά φαίνεται κανονικά. Το συμπέρασμα είναι ότι όσο μικραίνουμε τις διαμέτρους των πετονιών μας, μόνο τότε γίνονται πιο αφανείς  στα μάτια των ψαριών.

fluorocarbon-hooklenght-match-fishing-carpmatchfishing

Αυτό μπορούν πολύ εύκολα να το καταλάβουν οι ψαράδες της match τεχνικής , που ψαρεύουν με fluorocarbon παράμαλο 0,12 χιλιοστά σε πολυψαρεμένα μέρη, και δεν παίρνουν τσιμπιά. Με την αλλαγή σε 0,10mm, τα τσιμπήματα αλλάζουν ραγδαία, και σε αυτό δεν φταίει το ίδιο υλικό «αόρατο» fluorocarbon, αλλά η αλλαγή της διαμέτρου, που δεν φαίνεται τόσο στα μάτια των ψαριών.
Αυτό θα μπορούσαμε να το λάβουμε υπόψη, όταν ψαρεύουμε σε πολυψαρεμένα σημεία, όπου η ανθρώπινη παρουσία είναι συχνή, και τα ψάρια υποψιασμένα, όπως είπαμε παραπάνω.
Από την άλλη μεριά, οι νάιλον πετονιές παράγονται σε διάφορους χρωματισμούς, επίτηδες, για να τις διακρίνουμε καλύτερα. Αυτό τις κάνει μια καλή επιλογή σε δύσκολες καιρικές συνθήκες χαμηλού φωτισμού, όπου η ορατότητα είναι περιορισμένη. (πχ γέμισμα μηχανισμών casting, για χειμερινό βραδινό ψάρεμα).

monofilament-lines-colour-carpmatchfishing

Το τέντωμα του υλικού (Stretch)

Ένα βασικό προτέρημα του Fluorocarbon λέγεται ότι είναι η χαμηλή ελαστικότητα, που προκαλεί καλύτερα καρφώματα ψαριών. Το τέντωμα του υλικού μιας πετονιάς περιλαμβάνει όμως δύο παράγοντες, την ελαστικότητα και την πλαστικότητα. Ελαστικότητα είναι η ιδιότητα των υλικών σωμάτων να επανέρχονται στο αρχικό τους σχήμα, μετά από άσκηση εξωτερικής τάσης. Ελαστικά είναι τα σώματα στα οποία αποκαθίσταται το αρχικό τους σχήμα, όταν μηδενίζεται η τάση που εφαρμόζεται σ' αυτά, ενώ πλαστικά είναι τα σώματα, που η παραμόρφωση που έχουν δεχτεί παραμένει μόνιμη.

monofilament-vs-fluorocarbon-elongation-epimikinsi-carpmatchfishing

Στην συγκεκριμένη περίπτωση, οι περισσότερες νάιλον πετονιές, έχουν στατιστικά μεγαλύτερη ελαστικότητα σε σχέση με τις fluorocarbon. Οι δεύτερες έχουν περιορισμένη έως και ελάχιστη επιμήκυνση σε χαμηλές πιέσεις, που όμως εάν αυξηθούν μπορεί να αποβούν μοιραίες (η μέγιστη τους επιμήκυνση κυμαίνεται στο 20 με 30% του αρχικού τους μήκους).

Εάν οι πιέσεις πάνω τους συνεχιστούν για μεγάλο διάστημα, η παραμόρφωση τους θα είναι οριστική (πλαστική παραμόρφωση) και θα οδηγήσει στο τελικό σπάσιμο τους. To σπάσιμο όταν γίνεται σε μια fluorocarbon πετονιά, δίνει και ένα ιδιαίτερο αποτέλεσμα, λόγω του υλικού της, όπως στην παρακάτω φωτογραφία.

broken-fluorocarbon-line-carpmatchfishing

Οι νάυλον πετονιές έχουν μεγαλύτερη ελαστικότητα από τις Fluorocarbon, και δρούνε σαν ελατήριο. Μετά από την άσκηση ενός μεγάλου φορτίου(π.χ ψάρι), θα επανέρθουν στην αρχική τους κατάσταση, χάνοντας ελάχιστη δύναμη. Οπότε σε μια μάχη με ένα δυνατό αντίπαλο, που κάνει αρκετά τραβήγματα για μεγάλο χρονικό διάστημα, σκεφτείτε ποιά θα ήταν η καλύτερη επιλογή Fluorocarbon ή μια νάιλον καλής ποιότητας;

eging-fluorocarbon-leaders-carpmatchfishing

Πυκνότητα υλικού και απορροφησιμότητα νερού

Η fluorocarbon πετονιά λόγω της χημική της δομής, είναι περίπου 1.7 φορές πιο πυκνή από την νάιλον και η απορροφητικότητα της σε νερό είναι σχεδόν μηδαμινή, της τάξεως του 0,04%. Όλα αυτά πάντα σε σχέση με την πυκνότητα του νερού που είναι 1. Αυτό την κάνει να βουλιάζει πιο γρήγορα. (Αυτό λάβετε το υπόψην όταν χρησιμοποιείται τα αγαπημένα σας topwater). Επειδή όμως δεν απορροφά νερό, αυτό σημαίνει ότι τα αρχικά της χαρακτηριστικά μένουν αναλλοίωτα στο ψάρεμα. Η δύναμή της παραμένει η ίδια, η ελαστικότητα μένει ίδια, η σκληρότητα μένει ίδια.

fluorocarbon-3-lines-carpmatchfishing

Αυτό είναι και το μεγαλύτερο της ατού σε σχέση με την νάιλον. Αυτό το αναφέρω, γιατί μπορεί και μεταφέρει όλη την ενέργεια του ψαρά, έχει καλύτερη αμεσότητα, καθόλη την διάρκεια του ψαρέματος, είτε είναι την στιγμή του χειρισμού των τεχνητών του, είτε την στιγμή του καρφώματος.
Η νάιλον απορροφά αρκετό νερό, περίπου από 3% έως και 10% σε σχέση με το αρχικό της βάρος. Αυτό μικραίνει την διάρκεια ζωής της, αλλοιώνει τα αρχικά της χαρακτηριστικά, μεγαλώνει την ελαστικότητά της, και μικραίνει την αντοχή της. Βέβαια αυτό το μειονέκτημα της νάιλον πετονιάς, είναι που την κάνει πιο μαλακή στην υφή, κάνει ευκολότερα κόμπους, κάνει μακρύτερες βολές, άρα είναι αρκετά πιο εύχρηστη στο ψάρεμα.
Καμιά από τις δύο λοιπόν δεν μας δίνει το τέλειο αποτέλεσμα. Από την μια μεριά θα έχουμε καλύτερες βολές από μηχανισμούς φορτωμένους με νάιλον, που έχουν λιγότερη μνήμη (low memory), και από την άλλη καλύτερα παράμαλλα με fluorocarbon πετονιά όπου αυτά χρειάζονται. Υπάρχει βέβαια και το πάντρεμα νήματος με παράμαλο αόρατο, μια τακτική πολύ δημοφιλής στο spinning, Lrf/Hrf και Eging.

 eging-squid-sfaltos-carpmatchfishing

Δύναμη στον κόμπο και αντίσταση τριβής

Σύμφωνα με τα παραπάνω, οι ‘’αόρατες’’ είναι πιο ανθεκτικές στην τριβή με άλλα αντικείμενα (π.χ βράχια), αλλά και πιο δύσχρηστες στον χειρισμό τους. Η λίπανση (σάλιωμα) στην δημιουργία συνδέσμων είναι μονόδρομος. Η λίπανση πέρα της βοήθειας που παρέχει στο σωστό στρώσιμο ενους κόμπου, βοηθάει και στην άμεση απαγωγή θερμότητας που αναπτύσσεται την συγκεκριμένη στιγμή και κρύβει κινδύνους στην ήδη μειωμένη δύναμη που έχουν οι fluorocarbon στον κόμπο.

monofilament-lines-knots-carpmatchfishing

Υπολογίζεται ότι αποδίδουν περίπου το 77% της δηλωμένης δύναμη τους από τους κατασκευαστές στους κόμπους, έναντι των νάιλον που έχουν απόδοση δύναμης 97% στεγνές, και περίπου 83% βρεγμένες. Ειδικά στο θέμα της τριβής, οι παρακάτω εικόνες από φθαρμένα fluorocarbon μιλούν από μόνες τους.

fluorocarbon-line-abrasion-carpmatchfishing

fluorocarbon-line-abrasion-resistance-carpmatchfishing

Για αυτό τον λόγο βλέπουμε τώρα τελευταία, πολλές εταιρίες να αναγράφουν τιμές θραύσης, μετά την δημιουργία ενός κόμπου, κάνοντας τες έτσι πιο δελεαστικές, αφού βρίσκονται πιο κοντά στην πραγματικότητα των ψαράδων. Ειδικά στον σχηματισμό ενός κόμπου fluorocarbon πετονιάς με νήμα, θα πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί, καθώς η θερμοτήτα κατά την τριβή αδυνατίζει και τρίβει το πρώτο υλικό.

tony-pena-knot-braid-to-fluorocarbon-carpmatchfishing

Βάση αυτών των μετρήσεων καταλήγουμε στο συμπέρασμα, ότι για να πετύχει τις αντοχές της νάιλον πετονιάς μια fluorocarbon, πρέπει να ανέβει σε διατομή, οπότε η διακριτικότητα και η «αορατότητα» της πάει ¨περίπατο¨!!! Η «αορατότητα» βέβαια δεν ισχύει, σε καμία περίπτωση, και είναι λάθος (ή ελλιπή γνώση) της αρθρογραφίας στα ψαρευτικά περιοδικά τόσα χρόνια, να μην λέγεται η αλήθεια.
Από την άλλη, οι monofilament πετονιές έχουν μικρότερη αντίσταση στην τριβή, αλλά δημιουργούν καλύτερους κόμπους σε σχέση με τις Fluorocarbon. Aυτό που πρέπει να λάβουμε υπόψην , είναι οι νεότερες monofilament πετονιές με πολλαπλές επιστρώσεις, που έχουν παραπλήσια αντοχή στην τριβή, ακόμη μεγαλύτερη αντοχή στον κόμπο, φίλτρα uv, ή και ακόμη επικάλυψη fluorocarbon...

beneficts-of-hybrid-monofilament-lines-carpmatchfishing

Υπάρχει η παγκόσμια γενική ομολογία, ότι οι fluorocarbon πετονιές είναι πάρα πολύ ακριβές (τριπλάσια τιμή σε σχέση με monofilament), για αυτά που προσφέρουν. Πολλοί ψαράδες στατιστικά ,μέρα με τη μέρα βλέπουν πολύ θετικά τις νέας γενιάς monofilament. Η αλλαγή βέβαια του τμήματος του παραμάλου σε κάθε ψάρεμα θεωρείται επιβεβλημένη!

Υποβάθμιση από την UV ακτινοβολία

Σε αυτήν κατηγορία οι fluorocarbon πετονιές έρχονται μακράν πρώτες, αφού παραμένουν σχεδόν ανεπηρέαστες από την UV ακτινοβολία σε σχέση με τις νάιλον, όπου η αλλοίωση τους από αυτήν είναι μεγάλη, προκαλώντας τους μόνιμη βλάβη. Έρευνες έχουν δείξει ότι χάνουν το 20% της δύναμης στις πρώτες περίπου 100 ώρες έκθεσης τους στον ήλιο, και άλλο 20% τις επόμενες 100 με 200 ώρες.

UV-fluorocarbon-degradation-carpmatchfishing

Σε αυτό εάν συνυπολογίσουμε και την απορροφητικότητα τους από το νερό, τότε τα πράγματα δεν είναι ευοίωνα. Βέβαια η UV ακτινοβολία, επηρεάζει το τμήμα που ψαρεύει και είναι εκτεθειμένο στον ήλιο και όχι όλο το μήκος της. Σε αυτήν την περίπτωση η αφαίρεση κάποιων μέτρων μετά από κάποια ψαρέματα φαντάζει καλή λύση με ότι αυτό συνεπάγεται.

Ρυθμός Βύθισης

Επειδή το Fluorocarbon σαν υλικό είναι (1,78) πιο πυκνό από το νάυλον(1,1), αυτό σημαίνει ότι βυθίζεται πιο γρήγορα στο νερό. Αυτό είναι αληθές, αλλά στο ψάρεμα έχουν πολλά πράγματα σημασία. Αυτό που βλέπουμε σε πρώτη φάση είναι οι διαφορετικοί ρυθμοί βύθισης. Γενικά το συμπέρασμα είναι ότι το αυτούσιο Fluorocarbon μόλις διαπεράσει την επιφάνεια του νερού βυθίζεται 3 φορές γρηγορότερα από το νάιλον.

fluorocarbon-sinking-speed-carpmatchfishing

Αυτό όμως ισχύει όταν δεν είναι αρματωμένο με κάτι... ψαρευτικό, όπως τεχνητό δόλωμα, βαρίδι ή ζωντανό δόλωμα! Όταν μια πετονιά είναι αρματωμένη με κάτι βαρύ, ελάχιστα θα συνεισφέρει στην βύθιση του ήδη υπάρχοντος δολώματος. Το βάρος τα τραβάει όλα προς τα κάτω. Αυτό που πρέπει να κρατήσετε είναι ότι το fluorocarbon βοηθάει λίγο όταν ψαρεύουμε κάτω από την επιφάνεια του νερού(topwaters, τεχνητές πεταλούδες, floating ψαράκια, waggler φελλοί/match, crankbaits).

sea-bass-mouth-lure-carpmatchfishing

Στο Match Fishing έχουμε πολύ καλά αποτελέσματα, γιατί οι συνηθισμένες προνύμφες μύγας έχουν πολύ μικρό βάρος, και ένα παράμαλο από fluorocarbon προσφέρει καλύτερη παρουσίαση. Στο casting πάλι ένα παράμαλο από fluorocarbon θα καθίσει ελάχιστα καλύτερα από ένα νάιλον.

Ας δούμε στις παρακάτω προτάσεις τους μύθους του Fluorocarbon, και ένα σχόλιο σε σχέση με τα monofilament.

fluorocarbon-myth-reality-carpmatchfishing

Aόρατο στο νερό- Λάθος- Δεν είναι πιο αόρατο από το νάιλον
Αντίσταση στην τριβή -Σωστό- Μόνο όταν δεν ξεπεραστεί η ελαστικότητά του
Αντοχή στον Κόμπο -Λάθος- Το νάιλον έχει μεγαλύτερη αντοχή
Γρηγορότερος ρυθμός βύθισης- Σωστό -Μόνο όταν περάσει την επιφάνεια του νερού
Ελάχιστη απορροφητικότητα νερού -Σωστό-Το νάιλον απορροφά νερό και μειώνει την αντοχή του
Αντοχή σε ακτίνες UV -Σωστό- Το νάιλον εξασθενεί κατά την έκθεση
Χαμηλή ελαστικότητα- Λάθος -Όχι καλύτερο από το νάιλον, εξασθενεί σε υψηλά φορτία

Βασικός στόχος αυτού του άρθρου είναι να εξηγηθούν οι μύθοι και η πραγματικότητα ,σχετικά με τα προτερήματα και τα μειονεκτήματα των fluorocarbon αόρατων πετονιών. Έχω επίσης διαβάσει ότι μια fluorocarbon πετονιά κάνει περίπου 100 χρόνια να διασπαστεί μέσα στο νερό, ενώ μια monofilament 2-3 χρόνια. Τροφή για οικολογική σκέψη? Ίσως...

fluorocarbon-lines-carpmatchfishing

Είναι πολύ χρήσιμο για τους ψαράδες να αναλυθούν μερικά από τα πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα της κάθε κατηγορίας, βοηθώντας μας στην σωστή επιλογή. Ο τρόπος και η τεχνική που ψαρεύουμε, θα μας οδηγήσουν στην κατάλληλη επιλογή της πετονιάς, είτε είναι fluorocarbon, είτε monofilament!

www-carp-matchfishing-gr-logo.jpg

 

 

 

© Copyright: Οι φωτογραφίες και τα βίντεο που παρουσιάζονται σε αυτή την ιστοσελίδα αποτελούν προσωπικό έργο του κάθε φωτογράφου που δημοσιεύει εδώ και προστατεύονται από πνευματικά δικαιώματα νόμος 2121/93. Οποιαδήποτε αντιγραφή, αναπαραγωγή, επεξεργασία, διανομή, διάδοση ή δημόσια έκθεση αυτών των φωτογραφιών χωρίς γραπτή άδεια από τον δημιουργό τους είναι παράνομη. Τα άρθρα του carp-matchfishing.gr προστατεύονται με άδεια Creative Commons 3.0 . Κάθε αναδημοσίευση θα πρέπει απαραίτητα να αναφέρεται στην πηγή με ενεργό link.